سلام.گفتند سرزمین حاصلخیز فدک که از یهودیان اهل خیبر به جامانده از اراضی فِیء محسوب میشود!! میخوایم ببینیم فیء به چه معناست؟ چرا این اراضی به این نام خوانده می شدند؟واین اراضی چگونه به شخص رسول الله تعلق میگیرد؟ و مورد مصرفشون چی هست؟ برای اثبات علمی این بحث،از سوره مبارکه حشراستفاده میکنم.
خداوند در آیه 5 سوره حشر میفرماید:وَما افاءَ اللهُ علی رسوله منهم فما اوجفتُم علیهِ مِن خَیْلٍ وَّلارکابٍ وَلکِنَّ اللهَ یُسَلِطُ رُسُلَهُ علی مَنْ یَشاءُ وَاللهُ عَلی کُلّ شَیءٍ قَدیرٌ.
اَفاءِ از ماده ی فِیءِ، به معنی سایبان،اما در لغت به معنی بازگشت و برگرداندن هم به کار میرود.
ایجاف به معنی با سرعت واضطراب ونگرانی حرکت کردن.
مِنْ خَیلٍ به معنی مَرکَب و اسب، و خَیلٍ از ماده خُیََلاء به معنی خیال و فکر باطل هم معنی شده.
خب حالامعنی آیه: آنچه را که خداوند برمی گرداند بر رسولش،سرزمینهایی که شما مسلمانان بر آن ایجاف نکردید، با اسبهاتون برآن نتاختید،یعنی برای بدست آوردن آن اسلحه ای به کار نبردید، اسب نراندید،گرد و خاکی نکردید،خونی نریختید،خیال باطل بر شما نیاید؛ این سرزمینها رابه سادگی در اختیار شما قرار دادیم.
در آیه ی 2 همین سوره چگونگی این امر را بیان میکند که: وَقَذَفَ فی قُلوبِهِ الرُّعْبَ- و خداوند در دلهاشان آنچنان ترس و مهابَتی از اسلام و پیغمبر افکند (که خودشون جاخالی کردند)!که در ادامه آیه ی 5 میفرماید: وَلکِنَّ اللهَ یُسَلِطُ رُسُلَهُ علی مَنْ یَشاءُ وَاللهُ عَلی کُلّ شَیءٍ قَدیرٌ.ولکن اگر حکمت خدا تعلق بگیرد رسولش را بر جمعی مسلط میکند.
درآیه گفته آنها خانه هاشان راگذاشتند ورفتند! اماحکم این آیه رو این طوری گفتندکه: مجموعه ی اراضی که به دست اسلام و مسلمین و شخص پیغمبر می افتاد 4 حالت بیش نداشت.
1- نوع اول زمینهایی که در بعد نبردی که انجام میدادند صاحبان آن اراضی وقتی حقیقت اسلام رو میدیدند اسلام می آوردند با نهایت ذوق وشوق و رضایت زمین ها را می دادند.
2- نوع دوم زمینهایی که صاحبان آنها در برابر اسلام و پیغمبر مقاومت میکردند آنقدرمی جنگیدند و یا کشته میشدند،یا فرار میکردند.که این اراضی را المَفتوحُ الوَطَن میگفتند و بعد اینها از ان بیت المال مسلمین میشد و درآمدش مال مسلمین میشد.
3- نوع سوم اراضی که صاحبان آنها وقتی قدرت و شوکت اسلام و پیغمبر را می دیدند،تسلیم می شدند و با پیغمبر قرار داد می بستند که به ما امان بدهید مثلا ما با دین خودمون بر روی زمینهای خودمون نزد شمامی مانیم و کاری به کار شما نداریم و آنگاه از اینها مالیات بیشتر گرفته میشد با رضایت خودشون.
4- نوع چهارم که مورد بحث ماست آن اراضی و سرزمینهایی که وقتی شوکت اسلام و پیغمبر را می دیدند اینها می گذاشتند و فرار میکردندو هیچ جنگ و خونریزی صورت نمیگرفت؛ و این کاری نبود که به میل پیغمبر باشد بلکه به امر خداوند سبحان صورت میگیرد؛که درآیه 2 اشاره میکند: هُوَ الَذی اَخْرَجَ الذینَ کَفَرومِنْ اَهلِ الکتابَ مِنْ دیارِهِمْ- خداست آن کسی که خارج کرد انها را از منازلهاشان! که آنها را فِیءِ نامیده است. و تمام اینهامتعلق به وجود نبی مکرم است و به مسلمین بستگی نداردکه دو آیه ی پشت سرهم در همین سوره حکم آنها و مصادیق مصرفشان را بازگو میکند.در آیه 6: ما اَفاءَ اللهَ عَلی رَسولِه مِن اَهْلِ القُری فَلِلهِ وَ لِلرَّسولِ ولِذِی القُربی وَالیَتامی وَالمَساکینِ وابنِ السَّبیل َکَی لایَکونَ دولَةً بَینَ اَلاغنیاءِ مِنکُم........آیه 7 : لِلفُقَراءِ الْمُهاجِرینَ الذینَ اُخرِجُو مِنْ دِیارِهِم وَاَموالِهِم یَبتَغونَ فَضلاً مِنَّ اللهَِ وَرِضواناًوَّ یَنْصُروُنَ اللهَ وَرَسولَهُ......
بعد نزول این آیه خدا فرمود خب پیغمبرحَقِّ ذی القربی خودت را بده؛ که سرزمین حاصل خیز فدک که در تاریخ نوشتند این سرزمین سالانه بیست و شش هزار دینار درآمدش بوده که همه به دست علی ابن ابیطالب -علیه السلام- بین فقراتقسیم میشده،طبق این سندبه دست حضرت صدیقة طاهرة فاطمة الزهرا –سلام الله علیها- رسید. پس سرزمین فدک یا نِحلهِ هست که پیغمبر در زمان حیاتشون به حضرت زهراء-سلام الله علیها-بخشیده و نِحلِه کرده یا میراث و ماترک رسول الله(ص) هست که بعد از وفات ایشان به حضرت رسیده است؛ و هر فرندی از پدر خود ارث میبرد مگر اینکه موانعی داشته باشد:کفر، بی ایمانی، جنایت ....که حضرت زهراء-سلام الله علیها- در خطبه فدکیه خوشون به هردواین ها اشاره میکنند. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و اهلک اعدائهم.
و نمی دانم چه میشود که فدک غصب میشود!!! اَللهُمَ کُنِ الطالبَ مِن ظَلَمها وَ ستَخَفَّ بِحَقِها .....